Geld. Een onderwerp waar wij Nederlanders niet graag over praten. Er rust bijna een soort taboe op. Die taboesfeer maakt het niet makkelijker om er in de klas wél iets mee te doen. Toch is dat wel heel belangrijk: met geld omgaan moet je leren.
Omgaan met geld is een vaardigheid. Daarom stuurt Tumult deze week de lesbrief Eerste hulp bij … geld uit. Met deze lesbrief denken leerlingen na over hoe ze hun geld uitgeven. Ook worden er afspreken gemaakt met ouders over de uitgaven. Wil je meer met dit onderwerp of met deze lesbrief? Hieronder wat ideeën:
Eens of oneens, op een schaal van…
Een leuke werkvorm voor de startopdracht (als variatie op het staan en zitten) is het gebruik maken van een touw. Neem een lang touw, een springtouw bijvoorbeeld. Geef twee leerlingen de opdracht het touw aan weerszijden vast te houden. Maak er met wasknijpers twee kaartjes aan vast. Bij de ene leerling een kaartje met ‘helemaal mee eens’ en bij de andere leerling ‘helemaal mee oneens’. Laat alle leerlingen in de klas een kaartje maken met hun naam. Behandel vervolgens één voor één de stellingen. Bij elke stelling lopen de leerlingen in een rij langs het touw. Ze maken hun kaartje vast op een plek tussen eens en oneens in. Hun naamkaartje geeft zo weer in hoeverre ze het met de stelling eens zijn. Een goede en overzichtelijke manier om stellingen te kunnen nabespreken: de kaartjes blijven zo lang wel hangen!
Eigen inbreng
Hebben jouw leerlingen eigen vragen of uitdagingen op het gebied van geld? Laat ze deze in stellingen verwoorden en behandel zo hun eigen input samen met de gegeven stellingen. Denk aan onderwerpen als de hoeveelheid geld die je uitgeeft aan een cadeau.
Wat vinden jouw ouders, denk jij?
De leerlingen kunnen de stellingen met hun ouders ook volgens deze werkvorm bespreken:
- Samen de stelling lezen.
- De leerling gokt of de ouder het eens of oneens is met de stelling en legt uit waarom.
- De ouder geeft aan of de leerling goed gegokt had en waarom hij het wel of niet eens is met de stelling.
- De leerling geeft nu zijn eigen mening over de stelling.
Door deze werkvorm te gebruiken worden leerlingen (en ouders) zich bewust van de eventuele verschillen in visie op en omgang met geld.
Onderhandelen
Een lesje onderhandelen. Geven en nemen, wat zijn je breekpunten en waarin willen je leerlingen concessies doen ten opzichte van hun ouders? Laat ze hier vast eens over nadenken voordat ze de opdracht thuis met hun ouders gaan doen. Ga uit van het positieve: door te onderhandelen, zorg je dat jullie allebei blij zijn met de uitkomst van de onderhandeling. Vermijden van scheve gezichten dus.
Uitgaven bijhouden
Laat je leerlingen een bepaalde tijd (een week bijvoorbeeld) hun uitgaven en inkomsten bijhouden. In een Excel document, in een ouderwets huishoudboekje, in hun agenda, maakt niet uit. Laat ze dit heel secuur bijhouden: ook dat broodje van anderhalve euro op het station en die 50 cent van de lege flessen. Laat ze eerst een voorspelling doen; hoeveel uitgaven en inkomsten denken ze te hebben? Bespreek na het bijhouden de uitgaven en inkomsten na. Klopte je voorspelling? Ben je tevreden over je inkomsten en uitgavenpatroon?
Burgerschap
Arm en rijk bestaan, ook in Nederland. Een heel relevant thema. Zowel vanuit filosofisch (wanneer ben je echt rijk?) als uit praktisch perspectief: kun jij leven met weinig geld? Je ziet het om je heen, denk maar aan de straatkrantverkopers of de mensen bij de Voedselbank. Of mensen in een schuldsaneringstraject. Gezinnen zouden het eens kunnen proberen, onder leiding van hun kind. Komen zij van een budget van ongeveer 70 euro per week rond?
TIP Kijk ook eens op de site van het Nibud. Deze organisatie is specialist op het gebied van budgetvoorlichting, ook aan jongeren. Hier vind je heel wat praktische lesideeën.
Ik ben benieuwd wat jouw inschatting is van jouw leerlingen, zijn ze vaardig in hun budgetbeheer of denk je dat hier nog in geïnvesteerd moet worden?
